नवीन फास्ट टॅग (fastag) वार्षिक पास योजना: नितीन गडकरी यांनी फास्टॅग योजना सादर केली आहे.

नवीन फास्ट टॅग वार्षिक पास योजना: संपूर्ण माहिती मराठीत

पुणे, १९ जून २०२५: रस्ते परिवहन आणि महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी यांनी एक महत्त्वाची घोषणा करत फास्टॅगवर आधारित वार्षिक पास योजना सादर केली आहे. या योजनेंतर्गत खासगी वाहनचालकांना राष्ट्रीय महामार्ग आणि द्रुतगती मार्गांवर वारंवार प्रवासासाठी मोठा दिलासा मिळणार आहे.

हि नागरिकांच्या सोयीसाठी एक अत्यंत महत्त्वाची आणि दूरगामी परिणाम घडवणारी घोषणा आहे. या योजने मुळे खासगी वाहनचालकांना राष्ट्रीय महामार्ग आणि द्रुतगती मार्गांवर प्रवास करताना टोल शुल्क भरण्याच्या त्रास त्याच बरोबर टोलनाक्यावर होणारी गर्दी आणी लागणार वेळ या त्रासातून सुटका मिळणार आहे

या नवीन धोरणामुळे दर प्रवासाला टोल प्लाझावर थांबण्याची गरज भासणार नाही आणि टोल प्रक्रियेतील वेळ वाचून प्रवास अधिक वेगवान, सुटसुटीत आणि आरामदायक होणार आहे. तसेच, वारंवार प्रवास करणाऱ्या नागरिकांसाठी ही योजना अत्यंत फायदेशीर ठरणार आहे.

सरकारच्या या पावलामुळे प्रवाशांचा वेळ, इंधन, आणि खर्च या तिन्ही बाबतींत बचत होणार असून, एकाच व्यवहारात अनेकदा प्रवासाची मुभा मिळणार आहे.

फास्टॅग म्हणजे काय?

फास्टॅग हे RFID (Radio Frequency Identification) तंत्रज्ञानावर आधारित एक डिव्हाइस आहे, जे वाहनाच्या समोरील काचेला लावले जाते. याच्या मदतीने टोल भरताना थांबण्याची गरज राहत नाही. टोलची रक्कम थेट संबंधित बँक खात्यातून वजा केली जाते, ज्यामुळे वेळ आणि इंधन वाचते.

टोलनाक्यावर सुट्टीच्या दिवशी गाड्यांची लांब रांग लागून ट्राफिक जाम होणे हे बऱ्याच ठिकाणी पाहायला मिळत होते , त्यामुळे बऱ्याचवेळा हाई-वे असूनही प्रवासाला वेळ लागत होता

फास्टॅग वार्षिक पास योजना काय आहे?

फास्टॅग वार्षिक पास योजनेची सविस्तर माहिती मराठीत – ही योजना १५ ऑगस्ट २०२५ पासून संपूर्ण देशात अंमलात येणार आहे. याच तारखेपासून नागरिक या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अर्ज करू शकतील.

किंमत

वार्षिक पासची किंमत ₹3,000 इतकी आहे. ही रक्कम एकदाच भरायची असून, यामध्ये पुढील एक वर्षासाठी टोलचे शुल्क समाविष्ट असेल (ठराविक अटींनुसार).

वैधता

फास्टॅग वार्षिक पास सक्रियतेच्या तारखेपासून एक वर्ष किंवा २०० टोल ट्रिप्स – यापैकी जे आधी पूर्ण होईल तिथपर्यंत वैध असेल.
उदाहरणार्थ:

जर एखाद्याने एका वर्षात २०० वेळा टोल पार केला, तर पास आपोआप निष्क्रिय होईल.
जर २०० ट्रिप्स पूर्ण झाल्या नाहीत, तर पास एक वर्षाच्या शेवटी संपेल.

प्रवेशयोग्य टोल प्लाझा (Valid Toll Plazas)

हा वार्षिक पास फक्त राष्ट्रीय महामार्ग (National Highways) आणि द्रुतगती मार्ग (Expressways) वरील NHAI (राष्ट्रीय महामार्ग प्राधिकरण) च्या टोल प्लाझांवरच लागू असेल.

अन्य टोल प्लाझा (Other Toll Plazas)

राज्य महामार्ग (State Highways) किंवा स्थानिक नगरपालिका/प्राधिकरणांच्या टोल प्लाझांवर ही योजना लागू होणार नाही.
तिथे तुम्हाला नेहमीप्रमाणे टोल शुल्क भरावे लागेल, जसे की सध्या फास्टॅग वापरताना भरले जाते.

उदाहरणाने समजावून घ्या:

आपण जर पुण्याहून मुंबईकडे जात असाल आणि संपूर्ण प्रवास NHAI च्या द्रुतगती मार्गावर असेल, तर तुम्ही या पासचा लाभ घेऊ शकता.
पण जर तुम्ही पुण्यातील एखाद्या PMC/PCMC किंवा स्थानिक प्रशासनाच्या टोल नाक्यावरून जात असाल, तर तिथे हा पास चालणार नाही.

या प्रकारे, सरकारने महामार्गांवर प्रवास करणाऱ्या खासगी वाहनधारकांसाठी खर्च नियंत्रण आणि प्रवास सुलभ करण्याचा प्रयत्न केला आहे.

कोण अर्ज करू शकतो?

ही योजना केवळ खासगी वापरासाठी असलेल्या वाहनांसाठीच लागू आहे.
उदा. कार, जीप, व्हॅन
व्यावसायिक वाहनांसाठी हा पास उपलब्ध नाही.
पिवळी नंबर प्लेट असणाऱ्या वाहनांसाठी ही योजना नाही

पास कसा सक्रिय करावा?

नवीन फास्टॅग घेण्याची गरज नाही.
तुमच्याकडे असणाऱ्या फास्टॅगवरच हा पास सक्रिय केला जाणार आहे , त्यामुळे नवीन पास काढण्याची गरज नाही
लवकरच राजमार्ग यात्रा अ‍ॅप, NHAI, व MoRTH च्या अधिकृत वेबसाइटवर लिंक उपलब्ध होणार आहेत .

याचा फायदा काय?

दरवर्षी ₹7,000 पर्यंत बचत होऊ शकते.
एका ट्रिपसाठी टोल ₹50 वरून फक्त ₹15 इतका कमी होईल.
60 किमी अंतराच्या आत असलेल्या टोल प्लाझांबाबत नागरिकांच्या तक्रारींचे समाधान होईल.
टोलवर होणारी गर्दी, वेळेचा अपव्यय आणि वाद यामध्ये लक्षणीय घट होईल.

नितीन गडकरी काय म्हणाले?

“ही योजना म्हणजे एक क्रांतिकारी पाऊल आहे. त्यामुळे नागरिकांना सहज, सुलभ आणि कमी खर्चात प्रवास करता येईल. गडकरी यांनी या योजनेचे वर्णन “परिवहन क्षेत्रात आमूलाग्र बदल घडवणारे पाऊल” असे केले असून, त्यामुळे देशभरात वाहतूक व्यवस्थेत एक नवे युग सुरू होईल, असा विश्वासही व्यक्त केला आहे.